مسجـد جامـع
اين مسجـد در محلـه مسجـد جامـع واقـع شده است. اين مسجـد را ابتـداء مازيـار بن قـارن بـه سال 160 هـ ق بنـا كرد و سپس اين مسجـد در عهـد فتحعـلي شاه قاجـار بر اثـر زلزلـه خـراب شد و در سال 1225 هـ ق بـه فرمـان اين شاه قاجـار و بـه مبـاشرت ميـرزا محمـد شفيـع بندپي‌ ( صـدر اعظـم ) توسط مير محمـد حسين متولـيان دوبـاره ساختـه شد .

مسجـد جامـع بابـل کـه قدمـت بسیار دیرینـه ای دارد یکی از بزرگـترین مساجـد جامـع مـازندران محسوب می شود و بـه عـنوان مهمـترین پایـگاه مذهبی بابـل بـه شمـار می آید کـه در ایـام مختلـف سال از جملـه مـاه مبـارک رمضان ، محـرم و صفـر و … مملـو از نمـازگـزاران می شود .
با توجـه به اینکـه بعد از گـذشت دو سال ، مرمـت و بازسازی این مسجـد از یک هفتـه گـذشته توسط میـراث فـرهنگی بابل آغاز شده بود ، متـأسفانـه چنـدي قبل در آتش سوخـت .
به دلـیل مرمـت مسجـد جامـع بابـل ، نمـازگـزاران این مسجـد با برپـا کـردن چـادر در حیـاط مسجـد بـه اقامـه نمـاز می‌پرداخـتند کـه متعـاقب انتقـال بخـاری بـه اين چـادر ، سبـب اتصـال سیـم برق و بدنبـال آن آتش سـوزی مسجـد گـرديد .

مسجـد مـولانـا 
اين مسجـد در زرگـر محلـه بـازار واقـع شده است و آن را سيـد حسن مـولانـا ، از تاجـران صاحب نـام بـارفـروش ، ساختـه است . اين مسجـد كـه حيـاطي كـوچك دارد بـه مسجـد راننـدگان نيـز معـروف است .

مسجـد طوقـدار بـُن 
اين مسجـد در محلـه طوقـدار بـُن واقـع است ، داراي حيـاط كوچكي است و محـراب آن در ضلـع جنوبي حيـاط واقـع است . بر كاشيهـاي محـراب آياتي از قـرآن مجيـد به خط نستعلـيق نوشتـه شده است . اين بنـا در سال 1349 به همـت حاج محمـدعلي ايمـاني كه باني بسيـاري از امـور خيـر ديگـر در بابـل بـوده ، تعمـير گـردید .

مسجـد چهـار سوق 
اين مسجـد در محلـه چهـارسوق ( بـازار ) واقـع است . مسجـد چهـارسوق در دوره صفـويه ساختـه شده است . از روي كـتيبه‌اي كه اكنون در ديوار جوبي حيـاط – كـه ديـوار اصلي محـراب است – قـرار دارد ، در مي‌يابيم كـه اين مسجـد در سال 1211 هـ ق توسط حـاجي حسين نـامي تجـديد بنـا گردید .
این مسجد تاریخی از آثار دوره ی قاجار در شهرستان بابل می باشد.

مسجـد چـال 
اين مسجـد كـه بـه مسجـد حاجي ميـرزا بـابـا نيـز معـروف است در محلـه چهـارسوق واقـع است ، مسجـد چـال حيـاطي است كـه دوازده حجـره دارد و محـراب مسجـد در ضلـع جنوبي حيـاط واقـع است . بر كـتيبه مسجـد تاريخ 1323 هجری قمـري و نـام كاتـب شيخ محمـدرضا و متـولي آن آقـا علي حـك گـردیده است .

مسجـد خـان بيـك 
مسجـد كـوچكي است كـه در حيـاط مقـبره بيـكايي ها واقـع است .

مسجـد كاظـم بيـك 
اين مسجـد در ميـدان سرحمـام واقـع است . اين بنـا در سال 1092 تـوسط حـاج كاظـم بيـك، از معتـمدين بـارفـروش، ساختـه شد. در سال 1101 پسر او آقـا محمـدرضا و در سال 1169 مـولانا ميـرنظام الـدين محمـد بـه تعـمير آن همت گمـاشتند. مسجـد كاظـم بيـك در ابتـدا محـل تـدريس علـوم ديني نيـز بوده است. در ضلـع شرقی مسجـد اتـاقی است كـه مقـبره چنـد تن از علمـاء است. مسجـد دارای كتيـبه‌هايی بـه خط نستعـليق است. در كـنار مسجـد كاظـم بيـك مقبـره‌های ملامحمـد حمـزه و فـرزندش شيـخ محمـدحسن و شيخـعلی شريعتـمدار و شيـخ محمـد حسن شريعتـمدار قـرار دارد. محمـدجعفـر كاظـم بيـكی، متـولی اين مسجـد بوده و در سال 1342 مسجـد را تعـمير نمـوده است. در اين مسجـد و مقـبره‌های كـنارش بيش از ده كتيبـه وجود دارد.

 مسجـد قهـاريـه 
اين مسجـد در حـوالي چهـار راه شهـداء واقـع شده و باني ايـن مسجـد قهـار قلي خـان ، حاكـم بـارفـروش عهـد قاجاريـه بوده است . اين مسجـد زيبـا داراي حيـاط كـوچكي بود و محـراب آن در ضلـع جنوبي حيـاط قـرار داشت . بنـاي قـديمي مسجـد قهـاريه در سال 1377 تخـريب شد و ديگـر اثـري از آن بـاقي نمـانده است .

مسجـد بي‌سر تكـيه 
اين مسجـد در محلـه بي سر تكـيه واقـع شده است . داراي حيـاط كـوچكي است و گلـدسته‌اي زيبـا دارد . مسجـد بي سر تكـيه از يـادگارهاي عهـد قاجاريـه می باشد .

مسجـد گلُـشن 
اين مسجـد در محلـه گلُشن در حـوالي مسجـد بي‌سر تكـيه و چهـارراه شهـداء واقـع شده است . گمـان می رود كـه قدمـت اين مسجـد احتمـالاً بـه دوره صفـويه باز ‌گـردد . اما امـروزه در مسجـد گلـشن عمومـاً آثـار قديمي ديـده نمي‌شود .

مسجـد مقـدّس محـدثيـن 
اين مسجـد در محلـه طوقـدار بـُن واقـع است . مـلانصيرا در عالـم شهـود بـه ديـدار امـام زمـان ( ع ) مشرّف شد و دستـور ساخـتن محـراب اين مسجـد را داده است و كـتيبه‌اي كـه بر محـراب مسجـد نوشتـه شده گـوياي اين امـر است . در ضلـع شمـالي مسجـد مقـبره‌هاي مـلانصيرا و شيخ كـبير قـرار دارند . این مسجـد امـروزه به جمکـران ثانی اشتهـار دارد و برنامـه های مـذهبی و فـرهنگی متنـوعی در آن برگـزار می گـردد کـه از استقبـال بی نظیری برخـوردار است .

مسجد مقدس محدثين ، در محدوده مركزي شهر بابل، واقع شده است. 
مساجد متعددي اطراف مسجد مقدّس محدثين واقع شده است كه مانند حلقه انگشتر آن را احاطه نموده اند، اين مسجد، از شمال به مسجد كاظم بيك و ازشمال شرقي به مسجد پير علم و از شرق به مسجد موسي بن جعفر (علیه السلام) و از غرب به مسجد كوچك(شمشير گر محله) و از جنوب به مسجد گلشن و از جنوب غربي به مسجد خاتم الاوصياء«عج» (بيسر تكيه) مي رسد كه ميانگين فواصل اين مسجد با مساجد ديگر حدود 300 متر مي باشد.
قدمت تاريخي بناي اين مسجد 290سال است كه در زمان نادرشاه افشار به دستور امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) به دست عالم فرزانه، محمّد نصير بارفروشي (ملا نصيرا) بنا شده است. به نقل معمّرين از مؤمنين اين محل، بناي قديمي آن با ستونهاي چوبي بدون ديوار بود و سقف آن را با حصير محلي مي پوشاندند و اطراف آن را با همان حصير حصار مي كردند .
از آنجا كه منزل مسكوني مرحوم ملا نصيرا در جوار اين مسجد بود و اكنون نيز مقبره ايشان و مرحوم شيخ كبير و قسمتي از خيابان درب پشت را در بر مي گيرد، استنباط مي شود كه زمين مسجد، براي آن مرحوم بود و شاهد بر اين مطلب، همجواري خانه مسكوني مرحوم ملا نصيرا با مسجد است كه درب كوچكي از خانه آن مرحوم به مسجد باز مي شد و آن مرحوم از آن در به مسجد، براي نماز و رسيدگي به طلاّبي كه درحجره ها ساكن بودند‏‏‏، مي آمد. الآن جاي آن، در بزرگ قرار دارد.
حدود سال 1346 شمسي، اين مكان با همّت مرحوم حقوقي و مؤمنين تجديد بنا گرديد كه امروز، شبستان پايين را تشكيل مي دهد و در سال1380شمسي، شبستنان بالا، توسط افراد نيكو كار، ضميمه آن گرديد. هر دو شبستان، به همان اندازه اي است كه براي بناي قديمي و چوبي آن نقل مي كنند.
وضعيت مكاني مسجد اكنون چنين است:
مساحت كل مسجدحدود 1600متراست كه ازچند قسمت تشكيل شده است :
1-شبستان پايين و شبستان بالا كه درسال 1372 به شبستان اوّل اضافه شده است
2- قبرستان،(حياط مسجد)كه از زمينهاي مرحوم ملا نصيرا بود.
3- مقبره علماء، كه مرحوم ملا نصيرا و شيخ كبير در آن مدفون هستند.
– مناره قديمي
اين مسجد داراي سه درب شرقي غربي و جنوبي مي باشد .

محراب مقدّس

مردم شهر بابل به محراب مقدس محدثين اعتقاد بسيار دارند. در نقل تشرف مرحوم ملا نصيرا آمده است كه خِشت زيرينِ محراب را امام زمان«عج» تعيين كرده است. نقل ديگر آن است كه هنگام ساخت مسجد، قرار گرفتن محل محراب، مورد ترديد واقع شد كه محراب را كدام قسمت مسجد بنا كنند؟ هر محلي را كه انتخاب مي كردند، خشت هاي آن فرو مي ريخت تا آن كه روزي با تعجّب در ابتداي صبح مشاهده كردند خشت هايي به صورت هلال، محل و جهت قبله را نشان مي دهد و تصميم گرفتند روي همان خشت ها، محراب را بسازند. خشت ها روي هم چيده شدند و ديدند كه محراب درست شده است و فهميدند كه آن خورشيد پنهان به اين نقطه از زمين براي محراب توجّه و نظر دارد.

هنگامي كه قبله نما براي تأيين قبله در دسترس مردم شهر بابل قرار گرفت، براي دُرستيِ قبله نما، آن را به مسجد مي آوردند و درون محراب مي گذاشتند و مي ديدند كه اگر همخواني با جهت محراب داشت، حكم به درست بودن قبله نما مي كردند و در غير اين صورت، قبله نما را معتبر نمي دانستند.

منبع: http://babol-city.blogfa.com/page/masjedbabol