نویسندگان : غلامحسین معماریان، احمد پيرزاد
چاپ شده در: مجله صفّه (مجله دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی) دوره 22، شماره 3، اسفند 1391، صفحه 29-44
چکیده
هدف از نگارش این مقاله تعریف نوعى خاص از معمارى است که تاکنون به صورت ژرف به جامعة معمارى معرفى نگردیده است. سقانفارها بناهاى کاملاً چوبى و یا نیمه چوبى هستند که به صورت دو طبقه ساخته می شوند. اینگونه معمارى در طبقه اول از چهار طرف کاملاً باز و در طبقة همکف با توجه به نوع سقانفار و محل استقرار آن باز یا بسته است.ازسقانفارها در ماه محرم و صفر جهت عزادارى سالار شهیدان امام حسین(ع) و 72 تن از یاران باوفایش استفاده میشود. اینگونه معمارى با نگاهى مذهبى به واقعة کربلا و در خصوص شخص حضرت ابوالفضل(ع) ساخته خوانده میشود که حتى به نام «ابوالفضلى » خوانده می شود. سقانفارها پیوند مستقیمى با تکایا دارند. غالباً سقانفارها روبه روى تکایا ساخته مى شدند. در نگرش آیینى به مذهب در منطقة مازندران سقانفار نماد حضرت ابوالفضل(ع) و تکیه نماد حضرت امام حسین(ع) است. به همین دلیل تکایا محل نشستن پیران و سقانفارها محل نشستن جوانان است. نتایج حاصل از مطالعات, بررسى ها، و پژوه شها در خصوص سقانفارها نشان مى دهد که، سقانفارها گونه اى از معمارى بومى خاصة منطقه مازندران هستند و ریشه در تاریخ معمارى بومى منطقه دارند. ساختار معمارى سقانفارها از ساختار معمارى نفارها نشأت گرفته است که جزء اصیلترین نمونه هاى معمارى بومى منطقة مازندران هستند. اینگونه معمارى (سقانفارها) با تأثیرپذیرى از تحولات سیاسى وابسته به تحولات آیینى مذهب تشیع، در دورة اسلامى ایجاد شده اند. در واقع سقانفارها محصول پیوند معمارى بومى منطقة مازندران(نفار)، با نگرش آیینى دین اسلام به مذهب(تشیع)، است. ساختار معمارى، مبتنى بر مصالح، پیوند مستقیمى با معمارى بومى دارد. از آنجا که گونة معمارى سقانفارها ساختارى کاملاً چوبى دارند،می توانند نماینده و الگوى بسیار خوبى براى تشریح گونة معمارى چوبى در کل منطقه ایران باشند. روش تحقیق در این مقاله به صورت مطالعه هاى میدانى و کتابخانه اى بوده است. همچنین سعى شده است تا با بررسى، مطالعه، و پژوهش ساختار معمارى و ارتباط سقانفار با مذهب تشیع و فرهنگ عامه این گونه معمارى معرفى شود.
آدرس قرائت و دانلود متن کامل مقاله:
https://soffeh.sbu.ac.ir/article_100158_3bc6cd6e6abd150167a141bc0e61c15e.pdf
آدرس چکیده و مشخصات مقاله:
https://soffeh.sbu.ac.ir/article_100158.html