عنوان: اصول مهندسی آکواریوم (طراحی، ساخت و تجهیز)
نویسنده: علیرضا خیابانی
مدیر داخلی: ویدا همتی
تهیه شده در: معاونت آموزش و ترویج کشاورزی، دفتر شبکه دانش و رسانههای ترویجی
ناشر: نشر آموزش کشاورزی
صفحه آرایی: گروه طراحان سپنتا
شمارگان: محدود
نوبت چاپ: اول، 1400
قیمت: رایگان
مسئولیت درستی مطالب با نویسنده است.
****
فهرست مطالب
پیشگفتار مؤلف: صفحه 5
بخش اول( مبانی آکواریوم
فصل 1( تاریخچه آکواریوم و ماهیان زینتی22
1-1( پیدایش آکواریوم و توسعه استفاده از ماهیان زینتی 22
1-2( مروری بر تاریخچه آکواریوم و ماهیان زینتی در ایران40
فصل2( آکواریوم و ویواریوم48
2-1( آکواریوم 48
2-2( ویواریوم ها 50
2-2-1( تراریوم 53
2-2-2( آکواتراریوم 55
2-2-3( پالوداریوم 57
2-2-4( حشرهدان )اینسکتآریوم( 58
2-2-5( ریپاریوم 59
2-2-6( هرپتاریوم 61
ِنگواریوم )پنگوئنآریوم( 63
2-2-7( پ
2-2-8( اوشنآریوم 64
2-2-9( دلفینآریوم 68
2-3( طبقه بندی آکواریوم ها 70
2-3-1( طبقه بندی آکواریوم ها بر اساس شوری آب 71
2-3-1-1( آکواریوم های آب شیرین 73
2-3-1-2( آکواریوم های آب شور 74
2-3-2( طبقه بندی آکواریوم ها بر اساس دمای زیستبوم76
2-3-3( طبقه بندی آکواریوم ها بر اساس سازگاری با سایر آبزیان 76
2-3-4( طبقه بندی آکواریوم ها بر اساس زیستبوم طبیعی 78
2-3-5( آکواریوم های تحقیقاتی 79
2-3-6( آکواریوم های قرنطینه و نگهداری 80
فصل3( اصول جانمایی و ساخت آکواریوم82
3-1( جانمایی آکواریوم 83
3-2( حجم و شکل مخزن 88
3-3( جنس و ضخامت بدنه مخزن 97
3-3-1( جنس مخزن 97
3-3-1-1( شیشه معمولی 97
3-3-1-2( شیشه سکوریت 98
3-3-1-3( شیشه اکریلیک 100
3-3-2( ضخامت بدنه مخزن 102…………………………………………………………………………………….
3-4( ابعاد مخزن 106………………………………………………………………………………………………………………
3-5( محل استقرار آکواریوم 107…………………………………………………………………………………………….
3-6( نحوه ساخت مخزن 112…………………………………………………………………………………………………
3-6-1( تهیه چسب مناسب112………………………………………………………………………………………
3-6-2( مراحل قبل از چسبکاری 114………………………………………………………………………….
3-6-3( قواعد چسباندن شیشه ها 116……………………………………………………………………………
3-6-4( ترتیب چیدمان اضالع117…………………………………………………………………………………..
3-6-5( استفاده از پروفیل و اتصاالت کمکی 121…………………………………………………………..
فصل 4( کیفیت آب آکواریوم ……………………………………………………………………. 123
4-1( سختی و قلیائیت آب 124………………………………………………………………………………………………
4-1-1( سختی 125………………………………………………………………………………………………………….
4-1-2( خاصیت قلیایی 130…………………………………………………………………………………………….
4-2( پیاچ آب 132…………………………………………………………………………………………………………………
4-3( اکسیژن محلول 135……………………………………………………………………………………………………….
4-4( دی اکسید کربن136……………………………………………………………………………………………………….
4-5( سایر گازهای محلول137………………………………………………………………………………………………..
4-6( دما 137……………………………………………………………………………………………………………………………
4-7( شوریآب 139………………………………………………………………………………………………………………..
4-8( جامدات معلق 141………………………………………………………………………………………………………….
4-9( چرخه نیتروژن142………………………………………………………………………………………………………….
4-9-1( آمونیاک 142……………………………………………………………………………………………………….
4-9-2( نیتریت 145…………………………………………………………………………………………………………
4-9-3( نیترات148……………………………………………………………………………………………………………
4-10( سولفید هیدروژن 149………………………………………………………………………………………………….
بخش دوم( تجهیز آکواریوم
فصل 5( سیستمهای شریانی آکواریوم و تجهیزات وابسته 153…………………………
5-1( سیستم نوردهی )روشنایی(153……………………………………………………………………………………..
5-1-1( المپهای رشته ای 160……………………………………………………………………………………..
5-1-2( المپهای فلورسنت )مهتابی( 161…………………………………………………………………….
5-1-3( المپهای صورتی164…………………………………………………………………………………………
5-1-4( المپهای فلورسنت اکتینیک164……………………………………………………………………..
5-1-5( المپهای فلورسنت فشرده165………………………………………………………………………….
5-1-6( المپهای هالوژن 168………………………………………………………………………………………..
5-1-7( المپهای تخلیه ای168………………………………………………………………………………………
5-1-8( المپهای الایدی 171…………………………………………………………………………………….
5-1-9( المپهای روزانه174……………………………………………………………………………………………
5-2( سیستم هوادهی 174………………………………………………………………………………………………………
5-2-1( پمپ هوا 177………………………………………………………………………………………………………..
5-2-2( سنگ هوا181……………………………………………………………………………………………………….
5-3( سیستم گردش آب و فیلتراسیون183……………………………………………………………………………
5-3-1( پمپ آب184………………………………………………………………………………………………………..
5-3-2( فیلتر و انواع آن 186……………………………………………………………………………………………
5-3-2-1( فیلترهای مکانیکی188…………………………………………………………………………….
5-3-2-1-1( فیلتر زیرشنی189………………………………………………………………………………..
5-3-2-2( فیلترهای شیمیایی 191…………………………………………………………………………..
5-3-2-2-1( اسمز معکوس آب 192………………………………………………………………………..
5-3-2-2-2( ستونهای تبادل یونی…………………………………………………………… 192
5-3-2-2-3( فیلتر خاک پیت……………………………………………………………………… 194
5-3-2-3( فیلترهای زیستی………………………………………………………………………… 194
5-3-2-3-1( فیلترهای زیستی ثابت ………………………………………………………….. 197
5-3-2-3-2( فیلترهای زیستی- مکانیکی دوار …………………………………………. 198
5-3-2-3-3( فیلتر چکه ای………………………………………………………………………….. 199
5-3-2-3-4( فیلترهای شنی……………………………………………………………………….. 200
5-3-2-3-5( فیلترهای دانه تسبیحی………………………………………………………….. 202
5-3-2-3-6 ِ ( فیلتر دنیتراتور………………………………………………………………………… 203
5-3-2-4( فیلترهای ترکیبی 204…………………………………………………………………………….
5-3-2-4-1( سیستم فیلتراسیون سامپ206………………………………………………………
5-3-3( دستگاه اُزندهی……………………………………………………………………………… 210
5-3-4( تجهیزات تابش نور فرابنفش…………………………………………………………… 211
5-3-5( پروتئین اسکیمر211……………………………………………………………………………………………
5-3-6( فیلتراسیون گیاهی213………………………………………………………………………………………..
5-3-7( فیلتراسیون آب در مخازن شبکه ایی215…………………………………………………………..
5-3-8( راکتور کلسیم 216………………………………………………………………………………………………
5-3-9( دستگاه موجساز 220…………………………………………………………………………………………..
5-4( سیستمهای گرمایشی و سرمایشی 221……………………………………………………………………….
فصل 6( سایر تجهیزات و لوازم جانبی آکواریوم 226………………………………………….
6-1( ادوات سنجش دما 226…………………………………………………………………………………………………..
6-2( ادوات سنجش کیفیت آب 227……………………………………………………………………………………..
6-3( ادوات غذادهی 228…………………………………………………………………………………………………………
1-3-6( سبد، حلقه و سرنگ غذادهی 228………………………………………………………………………
2-3-6( غذاده خودکار232………………………………………………………………………………………………..
6-4( ادوات ماهیگیری 234……………………………………………………………………………………………………
6-5( ادوات مخازن تکثیر ماهیان 235……………………………………………………………………………………
6-6( ادوات نظافت مخزن237………………………………………………………………………………………………….
1-6-6( شیشه پاککنها237…………………………………………………………………………………………..
2-6-6( پمپ سیفون239………………………………………………………………………………………………….
6-7( غذا و دارو240………………………………………………………………………………………………………………….
1-7-6( غذا و مکملهای غذایی 240………………………………………………………………………………
2-7-6( داروها، مواد شیمیایی و مکملهای درمانی 242……………………………………………….
6-7-2-1( ارگانوفسفاتها243…………………………………………………………………………………..
6-7-2-2( آکريفالوين243…………………………………………………………………………………………
6-7-2-3( آنتیبیوتیکها243…………………………………………………………………………………..
6-7-2-4( پراکسید هیدروژن244……………………………………………………………………………..
6-7-2-5( پرمنگنات پتاسیم244………………………………………………………………………………
6-7-2-6( سولفات مس244………………………………………………………………………………………
6-7-2-7( عصاره آب سیاه )عصاره برگ(245……………………………………………………………
6-7-2-8( فرمالین246………………………………………………………………………………………………
6-7-2-9( ماالشیت سبز246…………………………………………………………………………………….
6-7-2-10( متیلن بلو247…………………………………………………………………………………………
6-7-2-11( محلول ضد حلزون247………………………………………………………………………….
6-7-2-12( محلول نرم کننده آب )کاندیشنر( 249………………………………………………….
6-7-2-13( نمک 249……………………………………………………………………………………………….
6-8( سایر تجهیزات کاربردی 250………………………………………………………………………………………….
6-8-1( تجهیزات بارانساز و مهساز250…………………………………………………………………………
6-8-2( دستگاه کوددهی خودکار گیاهان آبزی 250………………………………………………………
6-8-3( سیلندر تزریق دی اکسید کربن251…………………………………………………………………..
فصل 7( تزئینات آکواریوم ………………………………………………………………………. 253
7-1( شن و ماسه 253……………………………………………………………………………………………………………..
7-3( بسترهای گیاهی260………………………………………………………………………………………………………
7-4( پوشش گیاهی 263…………………………………………………………………………………………………………
7-4-1( گیاهان طبیعی زنده263……………………………………………………………………………………..
7-4-2( اجزای بیجان گیاهی 265…………………………………………………………………………………
7-5( دکورها و تزئینات مصنوعی…………………………………………………………………………………….. 266
7-6( پس زمینه آکواریوم267………………………………………………………………………………………………….
بخش سوم( طراحی آکواریوم
فصل 8( اصول طراحی و تزئین آکواریوم 273…………………………………………………..
8-1( مفاهیم کلی طراحی 274……………………………………………………………………………………………….
8-2( رنگ در طراحی 278………………………………………………………………………………………………………
8-3( ترسیمات طراحی 279……………………………………………………………………………………………………
8-4( تزئینات سنگی آکواریوم 280…………………………………………………………………………………………
8-5( تزئین آکواریوم با گیاهان 282………………………………………………………………………………………..
8-6( ترکیب و تناسب آبزیان 287…………………………………………………………………………………………..
فصل9(طرحهای مبتنی بر طبیعت290………………………………………………………………
9-1( آبگیرهای جنوب شرقی آسیا 292……………………………………………………………………………….
9-1-1( آبگیرهای کم عمق جنوب هندوستان 295…………………………………………………….
9-1-2( آبگیرهای بزرگ تایلندی 298………………………………………………………………………….
9-1-3( مخزن اجتماعی گورامیها 301………………………………………………………………………….
9-2( رودخانه ها و جویبارهای آسیایی304……………………………………………………………………………..
9-2-1( چشمه های سریالنکا305………………………………………………………………………………….
9-2-2( رودهای بزرگ آسیایی 308…………………………………………………………………………………
9-2-3( مخزن اجتماعی باربها 311………………………………………………………………………………
9-3( زیستگاههای مصبی314…………………………………………………………………………………………………
9-4( طرحهای اقیانوسی ) اُسترالِزی( 317…………………………………………………………………………….
9-4-1( مخزن اجتماعی ماهیان رنگینکمانی317………………………………………………………….
9-5( طرحهای آفریقایی 320………………………………………………………………………………………………….
9-5-1 ُ ( مخزن ماهی ششدار آفریقایی321…………………………………………………………………….
9-5-2( مخزن خرطوم ماهی )فیلماهی آفریقایی( 323………………………………………………..
9-5-3( مخزن آب سبک آفریقایی325…………………………………………………………………………….
9-5-4( مخزن اجتماعی سیکلیدهای تانگانیکا328…………………………………………………………
9-6( طرحهای آمریکای جنوبی 330……………………………………………………………………………………..
9-6-1( مخزن ماهیهای آپیستوگراما 331……………………………………………………………………..
9-6-2( مخزن فرشته ماهی آب شیرین )آنجل(333………………………………………………………
9-6-3( مخزن ماهی دیسکوس 335………………………………………………………………………………..
9-6-4( مخزن اجتماعی تتراهای آمازون337…………………………………………………………………..
9-7( طرحهای آمریکای مرکزی340………………………………………………………………………………………
9-7-1( مخزن ماهی گوپی342………………………………………………………………………………………..
9-7-2( مخزن ماهی دمشمشیری344…………………………………………………………………………….
9-7-3( مخزن ماهی سیکلید دهان آتشی346………………………………………………………………..
9-8( طرحهای آمریکای شمالی347……………………………………………………………………………………….
9-8-1( مخزن ماهی قنات باله آبی349…………………………………………………………………………..
9-8-2( مخزن ماهی سیکلید تگزاس350………………………………………………………………………..
9-9( مخازن آب شور )دریایی(352…………………………………………………………………………………………
فصل 10( طرح ً های هنری کامال مستقل 355……………………………………………………..
ً گیاهی 356…………………………………………………………………………………………
10-1( مخازن منحصرا
10-1-1( آکواریوم گیاهی به سبک هلندی 356…………………………………………………………….
10-2( مخازن بی دردسر358………………………………………………………………………………………………….
10-2-1( آکواریوم مینیاتوری359…………………………………………………………………………………….
10-3( مخازن مدرن یا غیر سنتی361……………………………………………………………………………………
10-3-1( آکواریوم سیاه و سفید361………………………………………………………………………………..
10-4( مخازن اجتماعی363…………………………………………………………………………………………………….
10-4-1( مخزن اجتماعی پایه365…………………………………………………………………………………..
10-4-2( مخزن اجتماعی کوچک…………………………………………………………………………….. 366
منابع368.
***
