آب بندان (آببندان / ابندان) روستای اَفرا (Afra) دهستان بالاتجنِ بخش مرکزی شهرستان قائمشهر استان مازندران

این آب بندان در روستای افرا دهستان بالاتجن بخش مرکزی شهرستان قائمشهر استان مازندران قرار دارد.

این مکان در نزدیکی دامون باغ قرار داشته و از نظر زمانی 7 دقیقه و از نظر مسافت 3.5 کیلومتر با دامون باغ فاصله دارد.

اقامتی به یاد ماندنی را با ما تجربه کنید

دامون باغ  واقع در استان مازندران و در نزدیکی شهرستان قائم شهر مجموعه اقامتی و رفاهی در زمینی در مساحت 7 هزار متر مربع

فیلمی از آب بندان روستای اَفرا:

آببندان چیست ؟

آب‌بندان گونه‌ای تالاب است که به دست انسان ساخته شده باشد.

آب‌بندان‌ها بیشتر برای پرورش ماهیان گرم‌آب‌زی، ذخیره آب در فصول بارانی برای کشت برنج و آب شرب استفاده می‌شود.

در ایران به دلایل آب و هوایی بیشتر آب‌بندان‌ها در استان‌های شمالی کشور، همچون مازندران، گیلان و گلستان وجود دارند.

علاوه بر پرورش ماهیان و ذخیره آب کشاورزی این آب‌بندان‌ها مکانی مناسب برای گونه‌های مختلف زیستی می‌باشد.

گونه‌های متفاوتی از پرندگان از جمله مرغابی، پرلا، پلیکان، قو، اردک تاجدار و گونه‌های دیگر هر ساله به آب‌بندان‌های شمال کشور مهاجرت می‌کنند.

پرورش ماهی در آب‌بندان‌ها کاری پر سود و منفعت است که در استان‌های شمالی جریان دارد و این کار باعث اشتغال‌زایی شده‌است.

آب‌بندان‌های استان‌های شمالی ایران سالانه حدود ۳۲.۹۷۳ هکتار آب را ذخیره می‌کنند که این ذخیره در آبیاری ۸۱ هزار هکتار اراضی شالیزاری استفاده می‌شوند.

بیشتر آببندان ها واقع در استان های شمالی کشور بوده و در هر یک از این استان ها نیز نام بخصوصی دارند.

برای مثال در استان گیلان به آنها سل (Saale) در استان مازندران به انون (Ennoun) و یا اندون (Endoun) و در استان گلستان نیز به بندسار (Bandsar) معروف هستند.

 

آببندان در استان مازندران

نکاتی در مورد آببندان ها

 

  • آب بندان ها به دو صورت ثقلی و یا پمپاژ از طریق ایستگاه های پمپاژ تغذیه می شوند.
  • جهت حفظ حقابه کشاورزان بالادست آب بندان در بیشتر موارد آن ها را در نیمه دوم سال پر می کنند.
  • در مورد آببندان ها همواره باید به  مشکل سموم وارده شده به آب که برای کشت برنج استفاده شده و برای پرورش ماهیان آب بندان خطر دارد توجه نمود.
  • معمولا آب بندان ها در هیچ فصلی از سال به طور کامل تخلیه نم یشوند و  پیوسته در حال پر و خالی شدن هستند.
  • آب آب بندان ها از منابع مختلف همچون باران آبهای سطحی ،رودها زهکشها چشمه ها و سفره های آب زیرزمینی تامین می شود.
  • افت سطح آب های زیرزمینی هم از شایع ترین آفت های حفر چاه های عمیق و نیمه عمیق در بیشتر مناطق کشور است اما این مشکل در آب بندان ها وجود ندارد.
  • در مقایسه سدها با آب بندان ها نکته آن است که در اجرای سدها محدودیت مکانی وجود دارد در صورتی که در آب بندان ها این محدودیت بسیار کمتر است.

مقاله پژوهشی تالاب ها و آب بند های استان مازندران

این مقاله پژوهشی توسط دکتر نصرت ا… صفاتیان و دکتر مریم شکری تهیه شده است

چکیده مقاله

تالاب که در مازندران آب بندان نامیده می شود نمونه ارزشمندی از دانش یا فناوری بومی مردمان این سرزمین برای استفاده مطلوب از آب است .

این اکو سیستم های آبی غیر از ذخیره سازی آب برای کشاورزی تغذیه چشمه ها و آبهای زیر زمینی از دیدگاه بومی شناختی نیز به عنوان زیستگاه پرندگان و حیات وحش حافظ تنوع زیستی بانک ژن ایجاد منظر های زیبا و فواد بسیار دیگر از اهمیت زیادی برخودار می باشند.
از آنجا که به نظر می رسد آب بندان های شمال کشور متاثر ازعوامل متعددی چون توسعه بی رویه آلودگی های ناشی از پساب های کشاورزی ساده سازی و در آینده دستخوش تباهی و نابودی شوند تحقیق حاضر در جهت معرفی تهیه نقشه گسترش آنان شناسائی پوشش گیاهی این اکو سیستم ها به عنوان اولین معرف آب بندان ها در بوم شناسی منظر و همچنین مطالعه عواملی که می تواندموجب تاباهی آنان شود در حاشیه جنوبی دریای خزر (استان مازندران ) صورت پذیرفت .

دست آوردهای این مطالعه معرف 423 قطعه آب بنداان جمعا به مساحت حدود 14000 هکتار است که پراکنش آنان روی نقشه ای در مقیاس 300000 :. 1 ترسیم شد با توجه به بروز تغییراتی در ساختار گیاهی این اکوسیستم ها و تسخیر گونه های زیاده شونده ای چون Nympha alba phragmites australis typha tatifolia & lemna minor و تهاجم گیاهان غیر بومی فرصت طلب چون آزولا و همچنین بروز آلودگی هائی ناشی از ورود پساب های کشاورزی به نظر می رسد که آب بندان ها با از دست دادن توان اکولوژیک خود به سوی مردابی شدن دیستروفیکاسیون سوق داده می شوند .

 اینک که در سطح جهانی با توجه به بحران آب دوران جدیدی برای استفاده از آب شروع و بر حفاظت از تنوع به عنوان یک متغیراکولوژیک تاکید میگردد توصیه می شود قبل از نابودی این میراث های فرهنگی که در بردارنده بانکهای ژن تنوع و زیبائی خاص خود هستند با انجام مطالعات علمی و همه جانبه در جهت حفاظت و استفاده مطلوب و پایدار از آن اقدام شود.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

logo-samandehi